W budownictwie i projektowaniu przestrzeni użytkowych pojęcie odporności ogniowej ma kluczowe znaczenie. Wśród licznych oznaczeń stosowanych w branży, jednym z częściej pojawiających się jest REI 60. Co oznacza ta klasyfikacja ogniowa? W skrócie: mówi nam, że dany element budowlany zachowuje swoje właściwości nośne, szczelność ogniową i izolacyjność cieplną przez co najmniej 60 minut w warunkach pożaru. Ale za tym technicznym opisem kryje się znacznie więcej. Zrozumienie oznaczenia REI 60 może pomóc nie tylko projektantom, ale też inwestorom i użytkownikom budynków – w ocenie realnego poziomu bezpieczeństwa pożarowego.
Czym jest odporność ogniowa i jak się ją klasyfikuje?
Odporność ogniowa to zdolność elementu konstrukcyjnego (np. ściany, stropu, drzwi) do spełniania określonych funkcji przez ustalony czas w trakcie pożaru. W Polsce parametry te określają m.in. Prawo budowlane oraz Warunki techniczne, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.
Elementy budowlane klasyfikuje się w oparciu o trzy podstawowe kryteria:
- R (nośność ogniowa) – zdolność do przenoszenia obciążeń bez utraty stabilności.
- E (szczelność ogniowa) – zdolność do powstrzymywania ognia i gorących gazów przed przedostaniem się na drugą stronę przegrody.
- I (izolacyjność ogniowa) – zdolność do ograniczenia wzrostu temperatury po drugiej stronie przegrody.
Wartości liczbowe, np. 30, 60, 90 czy 120, oznaczają liczbę minut, przez które dana właściwość jest utrzymywana w standardowych warunkach badawczych.
Zatem klasyfikacja REI 60 oznacza, że dany materiał lub przegroda:
- nie traci nośności przez minimum 60 minut,
- pozostaje szczelna ogniowo przez minimum 60 minut,
- nie przepuszcza nadmiernej ilości ciepła przez minimum 60 minut.
Jak REI 60 przekłada się na rzeczywiste bezpieczeństwo?
Z punktu widzenia ochrony życia i mienia, 60 minut to bardzo istotna granica czasowa. W przypadku pożaru jest to czas, który może pozwolić na:
- ewakuację ludzi z budynku,
- skuteczne działania służb ratowniczych,
- ograniczenie rozprzestrzeniania się ognia na inne strefy pożarowe lub kondygnacje.
W praktyce oznacza to, że ściana czy sufit o klasie REI 60 stanowią barierę ochronną, która nie dopuści do przeniknięcia ognia i wysokiej temperatury przez przegrodę przez pełną godzinę. To może mieć krytyczne znaczenie w obiektach takich jak biurowce, szkoły, szpitale czy wielorodzinne budynki mieszkalne.
Przykłady materiałów o klasie REI 60
W zależności od materiału i jego budowy, różne produkty mogą spełniać wymagania tej klasy. Oto kilka przykładów:
- Płyty warstwowe z rdzeniem PIR – mogą uzyskać REI 15 lub 30, ale przy odpowiednich grubościach i układach mogą być stosowane jako część przegród REI 60.
- Płyty warstwowe z wełną mineralną – zwykle osiągają wyższe klasy, jak REI 90 lub 120, ale z łatwością spełniają też REI 60.
- Beton komórkowy – dzięki właściwościom niepalnym (klasa reakcji A1) może być wykorzystywany w elementach o odporności REI 60, a nawet wyższej.
- Nadproża zbrojone z betonu komórkowego – klasyfikowane są zwykle na R30 lub R90, ale w określonych konfiguracjach możliwe jest uzyskanie również REI 60.
Każdy z tych materiałów musi być jednak stosowany zgodnie z dokumentacją techniczną i wynikami badań potwierdzającymi klasę odporności ogniowej, np. raportami ITB (Instytutu Techniki Budowlanej).
REI 60 a inne klasyfikacje ogniowe
Warto odróżnić odporność ogniową (REI) od innych klasyfikacji związanych z zachowaniem materiałów w warunkach pożaru. Dwie najważniejsze to:
- Reakcja na ogień, wyrażana w tzw. euroklasach (A1, A2, B, C, D, E, F), która określa, jak szybko i intensywnie materiał się zapala oraz czy wydziela dym lub płonące krople.
- Rozprzestrzenianie ognia (NRO) – informacja o tym, czy materiał nie przenosi płomieni na inne elementy konstrukcji. Wymagana np. dla dachów i ścian zewnętrznych.
To, że element ma klasę REI 60, nie znaczy automatycznie, że ma dobrą klasę reakcji na ogień – obie cechy muszą być oceniane osobno. Przykładowo: płyta warstwowa z rdzeniem PIR może mieć REI 60, ale jednocześnie klasę reakcji na ogień B lub C, co oznacza, że jest trudno zapalna, ale nie całkowicie niepalna.
W jakich obiektach stosuje się elementy REI 60?
Zgodnie z przepisami prawa budowlanego i warunkami technicznymi, wymagania dotyczące odporności ogniowej są uzależnione od:
- klasy odporności pożarowej budynku (A–E),
- przeznaczenia budynku (np. mieszkalny, przemysłowy, użyteczności publicznej),
- funkcji elementu konstrukcyjnego (np. ściana nośna, strop, obudowa szybu windy).
W budynkach klasy C i D (np. obiekty średniowysokie i niskie) elementy o odporności REI 60 są standardowym wymogiem. W budynkach klasy A lub B (wysokich i wysokościowych) stosuje się zwykle elementy o wyższych klasach: REI 90, 120, a nawet 180.
W przypadku domów jednorodzinnych często nie ma obowiązku stosowania przegród REI 60, ale mogą być one zalecane np. w garażach lub pomieszczeniach technicznych, by chronić inne części domu.
Dlaczego warto rozumieć, co oznacza REI 60?
Dla projektanta i wykonawcy budynku to kwestia zgodności z przepisami. Dla inwestora – ochrona majątku. Dla mieszkańca – realne bezpieczeństwo. Klasyfikacja ogniowa, taka jak REI 60, nie jest suchą formalnością. To efekt precyzyjnych badań i analiz, które mają jeden cel: zwiększyć szanse ludzi i obiektów na przetrwanie pożaru.
Warto pamiętać, że skuteczność tej ochrony zależy nie tylko od właściwego oznaczenia, ale również od prawidłowego montażu i użytkowania. Nawet najlepszy materiał nie spełni swojej roli, jeśli zostanie źle zamontowany lub zostaną naruszone jego parametry konstrukcyjne (np. przez przebicie przegrody niezgodne z projektem).
Zrozumienie, co oznacza REI 60, to pierwszy krok w stronę bardziej świadomego podejścia do projektowania i użytkowania bezpiecznych przestrzeni.
